lastige keuzes in privé of werk

Sta je wel eens, voor je gevoel, op een T-splitsing? Je moet een beslissing nemen en dan gebeurt er niets. Je voelt je verlamd. Dit artikel gaat over het uitstellen of helemaal niet maken van keuzes. Over uitstelgedrag dus. In mijn business coaching maar ook bij loopbaancoaching trajecten kom ik dit vaak tegen.

Keuzestress

Het maken van geen keuze zit mensen vaak in de weg. Uitstelgedrag, in allerlei facetten van het leven. Hieronder geef ik een paar coaching tips.

Allereerst is het goed om eens te kijken wat erachter kan zitten. Om het aan te pakken moet we eerst bewust worden:

Boodschap van vroeger (bv. ouders)

Als kind krijg je bepaalde boodschappen mee, van je ouders of anderen. Soms zijn die goed, maar nu houden ze je tegen als volwassene. Zo’n boodschap kan zijn: ‘geld is een probleem’, ‘je mag niet genieten van uitspattingen’ (geld uitgeven aan aardse zaken, je succes), andere mensen zijn beter, et cetera.

Kort gezegd, als kind werd je beloond door ouders of opvoeders, als je volgens deze boodschap handelde. Ook nu doe je dit waarschijnlijk nog. Zo hou je vast aan dit oude script dat niet meer werkt. Maar hoe schudt je zo’n boodschap van je af?

Door een traject aan te gaan, loopbaancoaching of business coaching, kan je een nieuwe serie boodschappen ontwikkelen met positieve resultaten. De oude “Ik ben niet OK” leer je uit te schakelen zodra ze hoorbaar worden - zodat je een nieuwe positie/opinie krijgt (inspiratie: Het boek “Ik ben o.k., jij bent o.k.”).

Bang voor verandering

Je bent bang wat er gebeurt als je stappen neemt; bang voor verandering dus. Als je inderdaad slaagt (verhuist, die cursus doet, iemand de liefde verklaart etc), wat zou er dan gebeuren? Je moet werk verzetten, tonen dat je het kan, of misschien mislukt het zelfs wel (zodat je het écht moet gaan doen!). De verandering zal gevolgen hebben. En die zijn soms best ingrijpend.

Faalangst

Misschien ben je - om wat voor reden dan ook - bang om te mislukken – stel dat je inderdaad succes krijgt met je eerste poging om een verandering in gang te zetten, iets te ondernemen in je leven. Coaching Tip: faalangst zal verdwijnen als je oefent met successen boeken. Als je kleine stapjes doet, zul je meer vertrouwen krijgen na maanden of jaren. Vier je succes, hoe klein ook!

Staan op de T-splitsing. De valkuil van geen keuzes maken in het leven.

Passiviteit

Misschien heb je simpelweg aangeleerd passief te zijn. Als je lang genoeg wacht verdampen problemen vanzelf. Of het leven neemt de beslissingen voor je. Echter, vaak is het gevoel wat achterblijft niet heel best.

Fixed mindset en fatalisme

Sommige mensen hebben een fatalistische blik. Wie eenmaal voor een dubbeltje is geboren, wordt nooit een kwartje. Dit komt voort uit een zgn. fixed-mindset: heb je ‘t gevoel dat je leven van externe factoren afhankelijk is, dan zul je je meer laten leiden door bv. de economie, corona, andere mensen. Heb je daarentegen een een growth mindset, dan heb je een optimistische blik: je ziet jezelf niet als slachtoffer maar als iemand die dingen kan veranderen. Verdiep je in het verschil tussen de fixed mindset en growth mindset, wat kan je hiervan leren?

Wat kan je doen aan de valkuil van verlamming?

Tip 1 Deadlines stellen

Oefen eens met het opschrijven van een deadline. Bijv: ... “op 1 maart 2021 heb ik mij ingeschreven voor de cursus mindfulness.” Verkondig de deadline aan anderen in je omgeving of schrijf het groot op de muur van je kamer. Bij sportwedstrijden heb ik me geregeld ingeschreven en geld betaald. Dat betekent niet altijd dat ik echt ga, maar het helpt alvast.

Tip 2 Oefen: gevoel volgt actie.

Dingen ondernemen, tot actie overgaan. Wacht niet op het juiste moment. Of tot je zin krijgt om te handelen. Het is een ‘spier’ die je kan oefenen. Zo leer je jezelf dat je gevoel actie volgt en niet andersom. Ook bij grote beslissingen.

Tip 3 Tic-Toc-techniek

De tic-toc techniek is een eenvoudige en doeltreffende manier om obstakels aan te pakken die verandering in de weg staan. Als we dingen uitstellen geven we onszelf een negatieve boodschap (tics) (ook wel task-interfering cognities). Achter elke tic zitten negatieve gedachten die ons tegenhouden.

Het is heel nuttig om de tic’s te weerleggen met een toc (task oriented cognition). In mijn coaching (loopbaancoaching of business coaching) doe ik met mijn klanten vaak een hele effectieve oefening om deze tics en tocs in kaart te brengen. Dit kan je ook zelf doen op een A4-tje:

Je schrijft je plan op (bijvoorbeeld ik wil 3 maanden in het buitenland gaan wonen). Aan de linkerkant van je werkbladschrijf je de tics en rechts schrijf je de tegenhanger: de toc . De tocs zullen je helpen om het doel te bereiken of de taak te voltooien.  Ziehier een voorbeeld.

bronnen:

• Cognitieve Gedragstherapie voor Dummies (Rob Willson en Rhena Branch)

• Ik ben o.k., jij bent o.k. (Thomas Harris)

• Mindset (Caroll S. Dweck).

Robert de Wilde is loopbaancoach en business coach in Amsterdam (voormalig advocaat in Nederland en de Nederlandse Antillen). Voor meer informatie over loopbaancoaching of wat een business coach voor je kan doen, stuur een mail via Contact.