Hoe kies ik een coach?
Loopbaancoach of Business coach uitkiezen
Er zijn veel coaches. En veel zoekende klanten. Als je nog nooit een business coach (of life coach) hebt gehad, is het onduidelijk hoe coaching precies werkt. En hoe je er eentje kiest aan wie je écht wat hebt. Kies ik voor loopbaancoaching of voor business coaching? In dit artikel geef ik tips over: hoe kies ik een coach?
Boos de spelersbus in
Ooit had ik een coach/therapeut in Amsterdam, voor wie ik niet heel veel sympathie voelde. Het begon al in de wachtruimte waar allerlei pamfletten over privacy in de gezondheidszorg hingen, zijn grote passie. Ik had niets met het onderwerp, althans, het motiveert en inspireert me niet en ik zei dat ook tegen hem. Het ging mij om persoonlijke groei, niet om problemen in de samenleving. Hij lachte niet. Hij liet me een lange lijst vragen beantwoorden (een persoonlijkheidstest). Uit de test bleek waar ik minder goed functioneerde in het leven. Ik vond het confronterend. Niet gezellig. Deze man hield niet mijn handje vast maar ging uit van objectieve feiten en stelde lastige vragen. Later hoorde ik dat hij juist bekend was vanwege deze aanpak. Ik ben na drie keer toch weggegaan. Maar jaren later dacht ik nog wel aan hem. Aan de slimme vragen die hij me toen stelde.
En ik realiseerde me: je leert dus ook van niet-zachtaardige meesters. Net als dat je met Van Gaal in de (halve) finale van het WK staat, hoewel je misschien een hekel hebt aan zijn houding. Boos de spelersbus in, terug naar huis met de overwinning. Ook heb ik wel eens op persoonlijke groeitrainingen staan vloeken op een trainer die me een onverwacht een lied liet playbacken dat ik niet had uitgezocht. Met afschuw ging ik naar huis, later viel het kwartje. Toch is connectie met een coach voor mij kennelijk belangrijk, want ik hield het niet vol met de man die ik hiervoor noemde.
Vervelende leermeersters: tijdens trainingen of persoonlijke ontwikkelingstrajecten vloeken op coaches die je niet aardig of goed vond. Toch leer je ervan.
Waar wil je een coach voor gebruiken? Je kan werken aan jezelf, je creatieve ambities proberen waar te maken, of werken aan je onderneming (business coaching), familie- of gezinsissues met een coach aanpakken of loopbaancoaching doen. Er zijn zakelijke coaches, spirituele coaches en gezins-of budgetcoaches. Een coach is er niet voor zware trauma’s, depressies, verslavingen en gediagnosticeerde ziektebeelden. Mocht je daarmee bij een coach komen zal die je doorverwijzen naar een therapeut.
Algemeen principe
Er is een belangrijk principe: een coach moet vooral veel vragen stellen en jou laten nadenken. Dus er zullen stiltes vallen: en juist daar ontstaan de inzichten. Esther Perel schrijft in haar blog een handleiding om een therapeut te zoeken. Veel van haar tips zijn één op één toepasselijk op coaching. Laten we dat eens doen.
Hoe kies ik een Loopbaancoach?
relevante vragen:
Aan de hand van Perel’s suggesties voor therapie: stel jezelf de volgende vragen als je een loopbaancoach zoekt:
waarom loopbaancoaching en waarom nu?
waar wil je aan werken? (je loopbaan, ondernemer zijn, aan jezelf)
wat is je gewenste uitkomst?
wat ben je bereid te doen om je uitkomst te bereiken?
hoeveel dagen per week/maand wil je eraan werken?
wat verwacht je van een loopbaancoach?
heb je ooit coaching gehad en wat heb je geleerd – wat je wel en niet wil?
Hoe kies je een coach? Veel van de tips van Esther Perel over het vinden van een therapeut zijn ook pasbaar op life coaches en business coaches.
Hoe KIES ik een loopbaancoach?
Als je een loopbaancoach of businesscoach in Amsterdam zoekt: de meeste zijn te googlen en hebben een website. Vooral jonge coaches zijn natuurlijk goed in presentatie, websites, mooie foto’s en social media.
Maar met grijze haren komt wijsheid, dus de beste coaches hebben niet altijd een mooie website. Die meer ervaren coaches bloggen soms niet, zijn minder internet-savvy en staan niet hoog op Google.
Mond-tot-mond reclame werkt goed. Net als bij een sportschool, is het verstandig een coach te nemen die niet ver van je huis zit. Je wil geen hordes om er te komen. Het is verstandig om te beginnen met één sessie bij verschillende coaches; je krijgt dan een goed idee of er een klik is.
Mijn eigen ervaring
Zelf heb ik voor verschillende trajecten verschillende coaches gehad. Van elke lifecoach en business coach in Amsterdam heb ik in ieder geval iets opgestoken. Er er zijn er één of twee waar ik nog steeds af en toe mee bel omdat ze me echt heel goed hielpen. En ik heb gezeten in leren fauteuils bij business coaches, gedanst, klankschalen gehoord, business model canvas sessies gedraaid in London, over mijn innerlijke tovenaar en trauma’s gesproken en online coaches en e-coaches geraadpleegd in andere landen. Het hele palet zag ik voorbij komen. En dat is helemaal niet erg. En dan zie je wat werkt en wat niet.
Kosten
Coaching valt niet onder een ziektekostenverzekering, dus dat blijft lastig. De meeste coaches hebben of een pakkettarief (van goedkoop (enkele honderden Euro’s) tot zelfs tienduizend euro per serie van tien sessies), of hanteren een uurtarief. Dat verschilt per lifecoach of businesscoach. De meest ervaren en populaire coaches zullen duurder zijn. Als je in dienst bent kan je proberen het door je werkgever betaald te krijgen. Vaak hebben werkgevers een budget voor opleiding en coaching - ga dat dus na bij de HR afdeling.
Type business coach en loopbaancoach
Ben je iemand die ‘vastzit’ in gedachten of overpeinzingen en geen stappen zet, ben je beter uit met iemand die je taakgericht aan het werk zet. Als je iemand bent die rondrent en weinig reflecteert, zul je baat hebben bij een loopbaancoach of business coach die dieper graaft. En je laat stilstaan bij zaken.
Bepaal waar je aan wil werken en zoek aan de hand van expertise:
Ondernemen: bijv. business model uitdiepen, hulp bij uitvoering van plannen, digitaler worden, geldstromen inzichtelijk maken.
Relatie & familie: spitsuurproblematiek, grenzen aangeven, balans werk-privé, conflicten.
Jezelf: beperkende overtuigingen, kernwaarden, wat zijn je drivers, waar krijg je juist minder energie van? Werken aan assertiviteit, grenzen stellen of minder uitstellen.
Stress: oefeningen om met stress om te gaan, waar komt stress vandaan?
Loopbaan: wil ik dit nog wel?, carrièreswitch, leiderschap, werken in teams.
Verdiep je in de website. Staan op de website recensies van zakelijke klanten, ondernemers of van particulieren? Wil je coaching hebben op een ‘dieper’ niveau, en bepaalde belemmeringen oplossen die bijvoorbeeld uit je jeugd komen? Bij een goede business coach is daar trouwens ook ruimte voor! Wat je denkt, zul je vaak uitspreken en die gedachten en uitspraken hebben effect op je handelen: ook in de zakelijke wereld.
Vragen die je kan stellen bij de intake
Stel direct telefonische vragen voordat je langs gaat:
Heeft je coach ervaring met jouw ontwikkelingsvraag? Hoe enthousiast bv een lifecoach ook klinkt: vraag of hij of zij ervaring heeft met wat jij wil aanpakken.
Ik probeer altijd wat persoonlijke dingen te weten te komen. Als die niet uit de website blijken, vraag ernaar.
Heeft je coach ervaring met het bedrijfsleven of deel uitgemaakt van team of leiding gegeven?
Als je in internationale omgevingen werkt: heeft jouw coach daar ervaring mee?
Als je gezinskwesties hebt: heeft de coach zelf kinderen en/of een gezin?
Hoe lang is hij/zij coach?
Vraag naar het type coachopleiding (schrijf op en check de opleiding).
Je kan vragen: hoe gaan wij samenwerken?
Als het niet op de website staat: wat is de methode?
Krijg ik tussen de coaching door opdrachten?
Krijg ik telkens een verslag van wat we bespraken?
Last but not least: wat zijn de kosten?
Vertrouwelijkheid
Een coach die valt onder de Nobco (beroepsorganisatie voor coaches waar ik onder val), is gebonden aan vertrouwelijkheid. Mocht je coaching door een werkgever worden betaald, zal er wel gerapporteerd worden aan je leidinggevende of aan de afdeling HR (frequentie, wat de doelstellingen zijn) maar zal nooit inhoudelijk worden gerapporteerd. In dit soort driehoeksverhoudingen moeten goede afspraken worden gemaakt.
Evaluatie van je relatie
Heb je een klik met je coach? Een dwingende, vermanende of waarschuwende manier roept eerder weerstand op (denk aan ouders die je berispen).
Een coach zal effectiever zijn als hij oprechte bezorgdheid uitspreekt en neutraal eventuele consequenties of gevolgen van gedrag benoemt (Van der Pluijm, Coachen 3.0).
Zie mijn verhaal hierboven, waar ik toch afhaakte. Ik denk dat je vertrouwen moet stellen in de kundigheid van een coach. Genoeg om je hart open te stellen.
Maar het belangrijkste is dat je uitgedaagd en geprikkeld wordt: iemand die te aardig voor je is zal dat niet altijd doen. Na de gesprekken met je coach moet vooral je eigen denken op gang zijn gebracht: omdat je oprecht verbaasd was of nieuw inzicht hebt.
Vragen die je jezelf kan stellen na een paar sessies:
Voel ik me begrepen (voor Perel een belangrijke bij uitzoeken van een therapeut)? Wees eens kritisch, ben je een beetje lichter of optimistischer naar buiten gelopen? Coaching moet je helpen licht in de tunnel te zien.
Heb je ook wel gelachen? Humor is belangrijk, ook bij zware onderwerpen.
Schrik niet als je de dagen erna ook wat zwaarmoediger bent. Na een sessie kan duidelijk worden welke fouten je jarenlang hebt gemaakt, of verkeerde afslagen die je hebt genomen.
Heeft een coach goede vragen gesteld over je achtergrond, de context?
Begrijpt je coach je professionele omgeving – of staat dit heel ver van hem/haar af?
Was de coach begrijpend of te snel oordelend? Goede coaches luisteren vooral naar je.
Soms wil je juist raad en input, en kan je van teveel vragen juist ongemakkelijk worden. Kijk even wat bij jou past. Van een business coach wil ik vooral input – advies over verschillende richtingen en creatieve opties.
Kan je je laten coachen door een bekende? Ik zou niet weten waarom niet - als je tijdens de gesprekken maar voldoende uitgedaagd wordt. Betaling kan vriendschap in de weg staan. Wees eerlijk naar elkaar toe, zodat verwachtingen over en weer helder zijn.
Robert de Wilde is een gecertificeerde loopbaancoach en business coach en mediator uit Amsterdam met 10+ jaar ervaring.